25 Ocak 2021 Pazartesi saat 11:00’de Madencilik ve Maden Çıkarma Bölümü olarak İstanbul Teknik Üniversitesi, Maden Fakültesi, Cevher Hazırlama Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof.Dr. Gülay Bulut tarafından “Maden Atıklarının Değerlendirilmesi” konusunda konferans verilmiştir. Öncelikle ülkemizdeki tek olan Cevher hazırlama mühendisliğinin tanıtımı yapılarak dikey geçiş sınavı ile öğrencilerimizin bu bölümü tercih edebileceği anlatılmıştır. Daha sonra genel atık kavramlarından, kentsel atıklardan, kentsel madencilikten, mineral kökenli atıklardan bahsedilmiştir.
Kentsel madenciliğin amacının kentsel atıkların yani inşaat atıklarının, belediyenin katı atıklarının, elektronik atıkların ve araba lastiği gibi atıklardan kazanımlar olduğu vurgulanmış olup, bu amaçla uygulanan ayırma ve kazanma işinin cevher hazırlama yöntemleri ile yapıldığından bahsedilerek, örnek olarak çeşitli akım şemaları gösterilmiştir.
Özellikle maden atıkları ve bunların 3R prensibine göre (Reduce, Reuse, Recycling ) yani, azaltma, yeniden kullanma, ve geri dönüşüm, kazanım yoluyla değerlendirilmesi üzerine konuşulmuştur. Öncelikle önlemenin öneminden, sonra sırasıyla, azaltma, tekrar kullanım, geri dönüşüm, enerji geri kazanımı ve son olarak bertaraf düşünülmesi gerektiği vurgulanmıştır. Geri kazanım için kullanım dışı kalan geri dönüştürülebilir atık malzemelerin çeşitli geri dönüşüm yöntemleri ile hammadde olarak tekrar imalat süreçlerine kazandırılabileceği belirtilmiş, örneğin maden atıklarının inşaat sektöründe kullanılması, terkedilmiş maden sahalarının iyileştirilmesinde kullanımı ve hammadde gibi değerlendirilip değerli madenlerin kazanılması gibi kullanım alanlarında bahsedilmiştir. Madencilik sonrası iyileştirme çalışmaları ile bölgenin yeşillendirilip yeniden kazandırılmasına örnekler verilmiştir.
Ülkemizde atıkların çok büyük bir kısmının sadece depolandığı, az kısmının ise dolgu malzemesi olarak kullanıldığı ya da alıcı ortama deşarj olarak bırakıldığı belirtilmiştir. Atık barajları ve baraj yenilmelerinin neden olduğu kazalara ülkemizden ve dünyadan örneklerle gösterilmiştir.
Son olarak maden atıklarının değerlendirilmesine yönelik yapılan projelere birkaç örnek verilmiştir. Türkiye’deki bor atıklarının depolanmasından, yeniden zenginleştirilip atıklardaki borun kazanılması ya da başka endüstrilerde örneğin seramik ve yapı malzemelerinde kullanım alanı bulmasından, aynı şekilde krom atıklarının değerlendirilmesi ile ilgili yapılan projeden, Balıkesir Balya maden atıklarının değerlendirilmesi ile ilgili projeden, Divriği demir madeni atıkları ile ilgili projeden bahsederek sunum tamamlanmıştır. Daha sonra öğrencilerle yapılan sohbet ile etkinlik tamamlanmıştır.
