İslâm dininin geçirdiği tarihi süreci konu edinen bu bölüm,  İslâm tarihi boyunca meydana  ve iz bırakan siyasî, sosyal, kültürel, edebî ve sanatsal olayları incelemektedir. Cahiliye  Arap toplumu, İslâm’ın doğuşu, dört halife dönemi ve diğer Müslüman devletler ele alınmaktadır. Bu bölümde  ayrıca Müslümanlar tarafından oluşturulan kurumlar ile bilim ve kültür geleneği araştırma konusu yapılmaktadır.

İslâm Tarihi ve Sanatları Bölümü, “İslâm Tarihi” ve “Türk İslam Edebiyatı ve İslâm Sanatları” olmak üzere iki Anabilim Dalından oluşmaktadır.  İslâm Tarihi Anabilim Dalı, “İslam Tarihi Bilim Dalı” ve “İslam Kurumları Tarihi Bilim Dalı”nı içermektedir.  Türk İslam Edebiyatı ve İslâm Sanatları  Anabilim Dalı ise “Türk İslâm Edebiyatı Bilim Dalı”, “İslam Sanatları Bilim Dalı” ve  “Türk Din Musikisi Bilim Dalı” ından oluşmaktadır.